Sunta, günümüz mobilya sektörünü domine eden en önemli malzemelerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Asıl adı yonga levha. Ancak sunta olarak biliniyor. Suni-tahta kelimelerinin birleştirilmesinden üretilmiş bir kelime. Bir Türk şirketi tarafından pazara kazandırılan sunta kelimesi bugün artık ürünün gerçek anlamı olan yonga levhanın bile önüne geçmiş durumda. Sunta yani yonga levha nedir sorusunun yanıtı ile başlayalım işe. Sunta, odun taşlarının sentetik bir reçine yardımı ile birbirine bağlanmasının ardından çeşitli ısıl işlem ve presleme ile ortaya çıkan bir malzemedir. Sunta, insan yapımı bir malzemedir. Suya karşı hassas bir malzemedir. Islandığında ya da nemli bir ortamda bekletildiğinde deforme olabilir; sert bir yapısı olsa da suyu görünce hemen yumuşar.
Sunta kullanım alanları
Sunta günümüzde her marangoz tarafından bilinen bir ürün artık. Plakalar halinde sayılır; evlerde, ofislerde kullandığımız mobilya ürünlerinin çoğu sunta malzemesinden yapılır. Ağaç işlemeleri artık çok daha fazla maliyet doğuruyor ve beraberinde el işçiliği de bir hayli fazla oluyor. El emeği, göz nuru olunca maliyetlere işçilik damgasını vuruyor adeta. Böyle olunca maliyetler artıyor ve bu tarz işlemler artık “lüks” kategorisine giriyor. İşte bu “lükse” daha ulaşılabilir fiyatlar ile erişmek için üreticiler alternatif çözümler aramaya yöneldi. Uzun süren denemelerden sonra %90 oranında atık bileşen içeren sunta icat edildi. Böylece daha önce üretimden artan ve hatta çöp olarak yakılan odun yongaları da değerlendirilmiş oldu. Ağaç işlemeleri yok mu, elbette var. Ancak çoğu kişi bu işlemelerin doğurduğu maliyetten kaçmak için suntayı tercih ediyor. Sunta malzemeler mobilya tasarımlarında kullanılıyor. Malzemelerin nispeten daha düşük maliyetli olması, müşteri ihtiyaçlarını ekonomik seviyelere çekiyor ve böylece daha ulaşılabilir mobilyalar üretilmiş oluyor. Suntaların kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Yukarıdakiler ile bitmeyecek kadar çok fazla alanda sunta hayatımızda. Yaşamın her yerinde kullanılıyor olması, beraberinde pek çok avantajı da getiriyor. Peki nedir suntayı bu kadar popüler kılan avantajlar, şimdi gelin bunlara göz atalım…
Suntanın avantajları nelerdir?
Sunta günümüzde özellikle mobilya yapımında kullanılan en popüler malzemelerden biri olarak hayatımızda. İlk ve en tercih edilir avantajı cep dostu olması. Kullanım alanları çoğalırken, müşteri ihtiyaçları da aynı oranda yükseliyor. Bu ihtiyaçlara uygun maliyetli yanıt vermek için ilk adres de sunta malzeme oluyor. Suntayı özel ve bu kadar popüler kılan bir başka özelliği ise işleme kolaylığı sağlaması. Çok çeşit renk yelpazesi vardır. Yani tek bir renge ya da modele bağımlı kalmak zorunda kalmazsınız. Bu çeşitlilik sayesinde evde de ofis ortamında da rahatça kullanılır.
Sunta nasıl yapılır?
Sunta, talaş parçalarının sıkıştırılması ile yapılıyor. Aslında bir cümle ile özetlemiş olsak da arkasında uzun bir işlemi barındırıyor. Öncelikle yontma adı verilen işlem uygulanıyor böylece yonga levhanın ham maddesi olan talaş ortaya çıkmış oluyor. Bunu yapmak için ağaç parçaları istenen boyutlarda öğütülüyor ve ufak parçalar haline geliyor. Talaş parçalarının yapıştırma ve sıkıştırma işleminin yapılması için bu parçaların belirli bir nem oranına sahip olması gerekiyor. Bunu sağlamak için kurutma işlemi yapılıyor. Nem istenilen seviyeye geldiğinde tutkal ya da sentetik reçine gibi malzemeler yardımı ile parçalar birbirine yapıştırılıyor. Bir anlamda bu parçaların birbirini tutması sağlanıyor. Sonra yüzey kısımlarının düz bir şekil alması için işlem uygulanır. Sıra geldi sıcak preslemeye. Sıcak preslemenin yapılma amacı suntanın kalınlığını oluşturmak. Bunun için parçacıklar sıcak presleme ile sıkıştırılır. Yapıştırma, preslenme ve diğer tüm işlemler sırasında suntanın yüzeyi pürüzlü olabilir. Bunu çözmek ve suntayı pütürlerinden ayırmak için iki yüzeyine de zımpara yapılır. Sonra istenilen ebatlara göre kesilir ve hazır hale getirilir.
Suntanın dezavantajları nelerdir?
Yazımızın üst satırlarında suntanın sağladığı avantajlardan bahsetmiştik. Elbette her malzemenin kendi içinde birtakım dezavantajları da olabilir. Suntanın yanı yonga levhanın en önemli sorunlarından biri neme karşı direncinin düşük olması. Her ne kadar pek çok alanda fayda sağlara ve özellikle maliyetler üzerinde olumlu etkiler yaratsa da neme olan aşırı hassasiyeti nedeniyle dezavantaj sağlayabiliyor. Su ile temas ettiği ya da fazla neme maruz kalacağı ortamlarda bırakıldığında kolayca deforme olabiliyor. Mobilya sektöründe sıkça karşımıza çıkan ve her bakımdan avantaj sağlayan sunta, neme dayanmıyor diye değerinden çok bir şey kaybetmiyor aslında. Çünkü suntanın bu eksi yönünü suntalam için artıya çeviriyor. Suntanın su geçirmez ve tercihe bağlı olarak yanmaz özeliklere sahip sektörel kâğıt ile kaplanması işlemine suntalam deniyor. Diğer bir dezavantajı ise düşük yoğunlukta olması. Bu nedenle çok uzun süre dayanamayabilir. Ayrıca doğal ahşaplara göre çok çevre dostudur diyemeyiz.
MDF ile sunta arasındaki fark nasıl anlaşılır?
MDF, medium density fiberboard kelimesinin kısaltmasıdır. MDF’nin anlamı orta yoğunluklu lifli levha demektir. Bir mühendislik ürünü olup insan yapımı ahşap malzemedir. MDF ayrıca orta yoğunluklu sunta olarak da tanımlanabilir. Suntaya kıyasla daha kaliteli ve maliyetlidir. MDF, ısıya ve neme karşı dayanma gücü yüksektir. Tabla yüzeyi düz ve pürüzsüz yapıdadır aynı zamanda boyama işlemi için de elverişlidir. Kolayca şekil alır ve yüzeyi kadar kenarları da düzgündür. Elbette olumsuz yanları da vardır; lif yoğunluğu yüksek olmasından dolayı sert bir malzemedir örneğin. Ayrıca vida tutumu bakımından doğal ahşap malzemelere oranla daha zayıf güçtedir. MDF ile sunta aslında birbirinden bazı özellikleri ile ayrılır. Bu özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz;