Melamin kaplı yonga levha ya da bir diğer deyişle melaminli yonga levha kavramına geçmeden önce yonga levha nedir, yonga levha ne demek kısaca değinerek başlayalım yazımıza. Yaygın olarak kullanılan sunta kelimesi aslında yonga levhadır. Yani sunta ve yonga levha aslında aynı ürünün farklı adlandırılmasıdır. Bu farklılığa sebep olan durumdan kısaca bahsedelim. Yıllar önce bir Türk şirketi tarafından “sunta” kelimesi piyasaya kazandırılıyor. Şirket, bu pazarlamayı Suni-Tahta kelimelerini birleştirerek yapıyor ve ortaya sunta kavramı çıkıyor. Bu kelime, ürün ile o kadar özdeşleşiyor ki piyasada bulunan yonga levha artık sunta adıyla anılmaya başlanıyor. Böylece suntanın hikâyesi başlamış oluyor. Yonga levhanın hikâyesini anlattıktan sonra şimdi dilerseniz esas yazı konumuza geçelim ve yonga levha ne demek kısaca bahsedelim.
Yonga levha nedir, kısaca…
Yonga levhanın tanımını yapalım. Odun ya da odunlaşmış lignoselülozik bitkilerinin yongalarının, yapay reçine tutkalları ile karıştırılması sonucu yonga levha elde edilir. Bu karışım daha sonra yüksek sıcaklık ve basınçta preslenir ve ortaya yonga levha çıkmış olur. Özetle yonga levhalar, bitkilerin yongalarının önce yapay reçine tutkalı ile yapıştırılması ve ardından yüksek sıcaklık ve basınçla biçimlendirilmesi, preslenmesi neticesinde oluşur. Yonga levhanın hammaddesinde birçok şey yer alabilir; orman atıkları, atölye atıkları, yukarıda sözünü ettiğimiz lignoselülozik bitkilerin yongaları ve benzeri gibi ürünler. Yonga levha için çam, ladin, köknar, servi ve ardıç gibi iğne yapraklı ağaçların yanı sıra kavak, kayın, ıhlamur, kızılağaç ya da huş gibi geniş yapraklı ağaçlardan da yararlanılır.
Yonga levha nasıl üretilir?
Sunta yapımında yani yonga levha yapımında ilk aşama özel olarak tedarik edilen yukarıda saydığımız ağaç türlerinin özel kırıcı makinalarla parçalanmasıdır. Bu parçalama ağaçların talaş büyüklüklerine göre farklı şekilde depolanır çünkü her ağaç eşit ölçüde talaş büyüklüğüne sahip olmayabilir. Elde edilen talaş parçaları öncelikle kurutulur. Bu kurutma işlemi, talaşın rutubet yüzdesine göre yapılır. İhtiyacı olduğu kadar kurutulur. Ayrıştırılan ve iki farklı şekilde depolanan talaş parçaları birbirine tutturulur. Bunun için özel yapıştırıcılar, tutkallar ya da sertleştirici kimyasallar kullanılır. Bu kimyasalların karışımı ile talaş parçaları birbirine tutkallanır. Kesme, ayrıştırma ve tutkallama işleminin adından pres aşamasına geçilir. Presleme, biçimlendirme işlemi uygulanan yonga levhanın ilk hatları şekillenir. Presleme işlemi iki kademede gerçekleşir. Birinci aşamada yonga levhanın kabaca hatları belirlenir. İkinci aşamada ise sıcaklık ve basınç uygulanır. Yonga levhaya sıcaklık ve basınç uygulanmasının nedeni liflerin birbirine iyice yapışmasını sağlamaktır. Presleme işleminin ardından son aşamaya geçilir; kurutma. Yapıştırılan, şekli verilen ve preslenen yonga levhalar soğumaya bırakılır. Soğuma süresi bittikten sonra zımpara işlemine geçilir. Zımpara işlemi, yonga levhanın yüzeyinin pürüzsüz olması için yapılır. Zımpara işleminin ardından artık yonga levha kullanıma hazırdır.
Yonga levha nerelerde kullanılır?
Yonga levhanın kullanım alanları oldukça geniştir. Hemen hemen her alanda kullanılır demek mümkündür. Mutfak dolap gövde ve kapaklarında, banyo dolaplarında, yatak odası mobilyalarında ve evin diğer tüm yaşam alanlarında yonga levha kullanılır. Yalnızca evde değil pek çok alanda yonga levhanın avantajlarından yararlanılır. Düşük maliyetli olmasıyla dikkat çeken yonga levhalar istenilen boyutta üretilebilir. Ağırlık bakımından çok hafif olduğu için özellikle mobilyaların taşınmasına büyük kolaylık sağlar; mobilyaların ağırlığını hafifletir diyelim başka bir deyişle. Yonga levhaların dezavantajları da vardır elbette. Kontrplak ya da masif ahşap kadar dayanıklı olmadığı için hasar görme oranı daha fazla olabilir. Ayrıca neme bağlı olarak zarar görme ihtimali de vardır. Yonga levhalar hafif ürünlerdir bu nedenle ağır yükleri taşımaları zordur. Yonga levhaların yapım aşamasında kullanılan kimyasallar çevre dostu değildir bu nedenle masif ahşap mobilya ile kıyaslandığında çevre koruması bakımından eksi puan alacaktır. Yonga levhalar her ne kadar düşük maliyetti, seri üretime uygun, istenilen boyutta üretilebilen ve hafif bir malzeme türü olsalar da uzun vadede kullanımda bir takım sorunların çıkması da olasıdır.
Melamin kaplı yonga levha nedir? Yonga levha çeşitleri nelerdir?
Yonga levhalar kendi aralarında sınıflara ayrılırlar. Bunlardan ilki melamin kaplı yonga levhadır. Melamin kaplı yonga levhanın elde edilmesi için öncelikle düz sunta levhanın üst yüzeyine melamin parçacıklı bir dekor kâğıdı tutturulur. Bu dekor kâğıdının tutturulması için üst yüzeyine ısı ve basınç uygulanır. Melamin nedir kısaca bahsedelim. Melamin ince çaplı odunların hammadde olarak kullanıldığı, birinci sınıf keresteye iyi bir alternatif olarak üretilen bir malzemedir. Melamin için ahşap plakadır demek mümkündür. Melaminli yonga elde etmek için odunlar yongalama makinelerinde küçük parçalara ayrılır. Belirli bir nem oranına inmesi için kurutma fırınına alınır ve kurutulur. Daha sonra tutkalla karıştırılır. Alt, orta ve üst olmak üzere tabakalar halinde serilir ve presleme işlemine geçilir. Belirli bir sıcaklık ve basınç altında malzemeler preslenir. Daha sonra pürüzsüz bir yüzey elde etmek için zımpara işlemi uygulanır ve son kullanıcıya sunulur. Melaminli yonga levhalar çizilmelere karşı dayanıklıdır çünkü melamin kaplama sağlam bir kaplamadır. Özellikle iç mekânlarda daha farklı ve dekoratif bir görünüm elde etmek için farklı renklerde kullanılabilir. Duvar kaplamaları, mutfaklar, gardıroplar ya da ofis mobilyaları gibi yerler, melamin kaplamalı yonga levhaların kullanım alanlarındandır. Melamin kaplı yonga levha sağlam mı sorusunun yanıtı ile devam edelim. Yonga levhalar diğer malzemelere göre daha düşük maliyetlidir ancak yukarıda dezavantajlarını sayarken bahsettiğimiz üzere bir masif ahşap kadar dayanıklı değildir. Melamin kaplı yonga levhanın sağlamlığı kullanım alanına göre değişiklik gösterir desek daha doğru bir yanıt vermiş oluruz çünkü direkt çok sağlamdır ya da sağlam değildir gibi net bir cevap vermek doğru olmayacaktır. Melamin kaplı yonga fiyatları da merak edilenlerden biridir. Melamin kaplı yonga fiyatları alacağınız yere, kullanılan hammaddelere ve ek malzemelere göre değişiklik gösterecektir. Piyasa farklı çeşitlerde ve fiyatlarda melamin kaplı yonga levha bulmak mümkündür.
Yonga levha çeşitlerinden diğer ikisi; laminat kaplamalı yonga levha ve çimentolu yonga levhadır. Laminat kaplamalı yonga, düz yonga levha yüzeyine laminat tabakası tutturulmasıyla elde edilir. Çimentolu yonga levhada ise yapıştırıcı madde olarak çimento kullanılır. Çimentolu yonga levhaların, çimento içeriği nedeniyle pek çok olumsuz duruma karşı daha dayanıklı olduğu bilgisini de verelim. Özellikle yangın gibi sert koşullara dayanması bakımından çimentolu yonga levhalar tercih sebebi olabilir.