Konu teknoloji olunca, şüphesiz onlarca fayda çıkıyor karşımıza. Teknolojinin yararlarını her sektörde görmek mümkün. Yalnızca iş alanında değil günlük yaşantımızda da teknolojin faydalarını deneyimleyebiliyoruz. Dün hayatımızda hiç olmayan yapay zekâ kavramı, günümüzde evlerimizdeki aletlere kadar erişti. Artık teknolojiye dokunmak ve onu deneyimlemek her geçen gün daha da kolaylaşıyor çünkü dünya büyük bir hızla gelişiyor, değişiyor. Bugün, son yılların en konuşulan teknolojilerinden biri olan endüstriyel robotlar hakkında bilgiler vereceğiz. Yazımızın detaylarına geçmeden önce endüstriyel robot nedir kısaca değinelim. Endüstriyel robot ne demek sorusunun yanıtı ile başlayalım söze. Endüstriyel robot, insan çalışana imalat alanında çeşitli görevlerde destek sağlayan bir robottur. Tek başına çalışma becerisine de sahiptir. Yeniden programlanabilir ya da yarı bağımsız fonksiyona sahip olan bir makinedir. Mekanik ve kendini tekrarlayan görevleri yerine getirebilir. Yanı sıra önceden programlanmış hareketlerle nesneleri de yönetebilir. Verileri toplayabilir, işleyebilir ve makineye girişini sağlayabilir. Yapay zekâ aracılığı ile ortama adapte olabilir. Aslında endüstriyel robotlar yeni bir teknoloji gibi görünse de eskiye dayanır. İlk olarak George Charles Devol tarafından anılmaya başlanmıştır. 1950’li yıllarda ilk endüstriyel robot icat edilmiştir. Unimate adı verilen robot, bilinen ilk endüstriyel robotlardandır. Birkaç yıl sonra gelişerek bu süreç devam etmiştir.
Endüstriyel robotlar ne işe yarar?
Endüstriyel robotlar hayatın her alanında insana yardımcı olan önemli makinelerdendir. Özellikle yapılan işin veriminin artmasını sağlar. Endüstriyel robotların tasarlanma amaçları, yaptıkları işi maksimumda yapmaları içindir. Bu sayede belirli görevleri insanlardan çok daha hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirebilirler. Zaman ve kaynak gerektiren, insan gücüne gereksinim duyulan işler endüstriyel robotlar sayesinde çok daha seri yapılır. Önemli ölçüde zaman gerektiren işler endüstriyel robotlar sayesinde hızlıca yapılır. Bu sayede üretimin her aşaması hızlı bir şekilde ilerler ve bu durum zaman tasarrufu olarak geri döner. Endüstriyel robotların bir diğer faydası ise kalite üzerinedir. Yaptıkları işi en mükemmel seviyede yapmak üzere tasarlandıkları için insan hatasından kaynaklanan arızalar minimuma iner. Bu sayede en yüksek üretim kalitesi elde edilmiş olur. Endüstriyel robotların kullanım amacı yüksek kalitede verim sağlamaktır. Üretim kaliteli oldukça, kalite kontrol için gereken süre de doğrudan azalır. Bu sayede hem kalite standartlarına uyulmuş olur hem de zamandan tasarruf edilmiş olunur. Endüstriyel robotların bir diğer faydası “güven”dir. Bazı işler, insanların gerçekleştirmesi için oldukça tehlikeli olabilir. Hem insan sağlığını tehdit eder, hem güvenlik açığı oluşturabilecek düzeyde ağırdır. Hal böyle olunca insanların yerine bu tarz ağır işleri robotların yerine getirmesi daha doğru olacaktır. Endüstriyel robotlar sayesinde fabrikalarda, işletmelerde ve üretim tesislerinde maksimum güvenlik sağlanmış olur. İnsan için tehlikeli ve zor olan işleri üstlendiklerinden, olası güvenlik açıklarının da önüne geçilmiş olunur. Sadece güvenlik değil endüstriyel robotların faaliyet gösterdiği yerlerde çalışma ortamı da büyük oranda iyileştirilmiş olur. Endüstriyel robotlar, güvenli çalışmanın anahtarlarından da biri haline gelmiştir. Üretim tesislerinde ve işletmelerde kullanılan endüstriyel robotlar aynı zamanda üretim sürecinin verimliliğini arttırır. Üretimi tamamlamak için gereken kaynak ve zaman üzerinde olumlu etkileri vardır. Kalite artarak verim sağlanır. Yüksek kaliteli ürünler elde ederken aynı zamanda zamandan da tasarruf sağlanmış olur. Ürün başına daha düşük maliyet sağlayabilir ki bu noktada ciddi bir kar elde edilmiş olur. İnsan gücünün azalması ile birlikte robotların görev ve sorumlulukları artar. Bu durum zaman ve maliyet bakımından kar sağlanmasının yanı sıra üretimi de çok daha verimli kılar. Endüstriyel robotların bir diğer faydası çalışma saatlerine olan olumlu katkısıdır. Klasik bir iş gününde insanlar mola verir, günün ilerleyen saatlerinde verim düşebilir ya da bazı motivasyon ve benzeri durumlardan dolayı tam bir performans sağlanamayabilir. Ancak bu durum robotlar için geçerli değildir. Robotlar uzun çalışma saatleri boyunca görevlerini yapabilirler. 7/24, %100 verim ile çalışmalarını sürdürürler. Robotların “yıllık izinleri” ya da “tatilleri” olmadığı için işte herhangi bir aksama yaşanmaz.
Endüstriyel robotların kullanım alanları nelerdir?
Endüstriyel robotlar günümüzde pek çok alanda kullanılır. Yalnızca bir sektör üzerinde değil pek çok alanda faaliyet gösterebilirler. Endüstriyel robotlar taşıma işleminde de yer alabilirler. Hızlı ve güçlü oldukları için taşıma konusunda insana iyi bir destektir. Endüstriyel robotlar kartonları ya da paketli ürünleri palete yükleyebilir. Robotik paketleme makineleri, taşıma sırasında yükün dengesini ayarlar ve taşıma işlemini güvenli kılar. Yukarıda insan için tehlikeli olan işlerin robotlar tarafından hızlı ve güvenli bir şekilde yapılabildiğinden bahsetmiştik. Onlardan biri kesim işleri olabilir. Lazer kesme işlemleri ya da kesici aletlerle yapılan bu tarz işlemleri kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Endüstriyel robota onlarca farklı kesme türü ve biçimi programlanabilir. Girilen komutlarla birlikte endüstriyel robot rahatlıkla kesme işlemini yapabilir. Endüstriyel robotlar yapıştırma, püskürtme ve benzeri gibi onlarca işi kolaylıkla gerçekleştirebilir. Bu sayede kaliteli, verimli ve hızlı bir üretim sağlanmış olur.
Endüstriyel robot çeşitleri nelerdir?
Endüstriyel robot türleri birden fazla çeşitte karşımıza çıkar. Bunlardan ilki eklemli robotlardır. Eklemli robotların tasarımı insan kolunu anımsatır. Tıpkı insan kolu gibi görevlerini yerine getirir. Robottaki eklem sayısı ne kadar fazlaysa, o kadar hareket alanı olur. Eklemli robotlar esnek bir yapıdadır çünkü tüm eklemler hareketlidir. Eklemli robotlar alma ve yerleştirme gibi işlemleri sorunsuz yaparlar. Yanı sıra malzeme taşıma, paketleme ve hatta makine bakımı gibi görevlerde de yer alabilirler. Özellikle otomotiv sektöründe sık kullanılan endüstriyel robotlardandır. Bir diğer endüstriyel robot çeşidi Kartezyen robotlardır. Bu robotlar aynı zamanda portal robot olarak da bilinirler. İleri ve geri, yukarı ve aşağı, sağla ve sola doğrusal hareket edebilirler. Özellikle CNC işleme işlemlerinde kullanılırlar. Bir diğer endüstriyel robot türü polar robottur. Bu robotlar iki rotasyonel eklem ve bir doğrusal eklemin birleşimi neticesinde oluşur. Diğer robotlarla uyumsuz çalışırlar bu nedenle dezavantajları diğer robot türlerine oranla daha fazladır. Delta robotlar yüksek hızda çalışan robot türlerindendir. Hassas bir çalışma sağlarlar. Özellikle alma ve yerleştirme uygulamalarında delta robotlardan destek alınır. Silindirik robotlar, tabana sabitlenen robotlardır. Dar çalışma alanlarında genellikle kullanılırlar. Özellikle teller ve borular için iyi bir seçimdir çünkü silindirik tasarımı nedeniyle yuvarlak simetriye sahip olan nesnelerde daha fazla işe yarar.
Endüstriyel robotların dezavantajları nelerdir?
Endüstriyel robotlar her ne kadar hayat kolaylaştıran makineler olsa da elbette kendi içlerinde bazı dezavantajlara da sahiptir. Özellikle sermaye maliyeti yüksek olabilir. Uzun vadede kar sağlasa bile ilk alım maliyeti yüksek olacaktır. Diğer bir deyişle iyi bir yatırım gereklidir. İlk başta verilen belirli bir tutardan sonra bakım ve onarım için de bir bütçe gerekecektir. İlerleyen zamanlarda çok fayda sağlayacak ve uzun vadede kar elde edilmesine olanak sağlayacak olsa da ilk yatırım maliyetinin yüksek oluşu önemli bir dezavantaj doğurabilir. Endüstriyel robotların ilk kurulumu diğer teknolojilere oranla daha zordur ki bu bir eğitim ve uzmanlık gerektirir. Görevlerini yerine getirebilmesi için programlanması gerekir bu da yalnızca işin uzmanı tarafından yapılabilir. Endüstriyel robotlar her ne kadar pek çok işi yerine getirebilme kabiliyetine sahip olsalar da yine da bazı sınırları vardır; her komutu yerine getiremeyebilir. Bu noktada sadece belirli işler için kullanılabilirler. Ancak teknolojinin her geçen gün yenilenmesi ve gelişmesi ile birlikte endüstriyel robotların da görev tanımlarına yenileri ekleneceği bir gerçektir. Endüstriyel robot adını, teknoloji ilerledikçe çok daha sık duyacağımıza eminiz…